Stress gaat in je lichaam zitten en in het meest gunstige geval doe je iets om het 'eruit te werken'. Bijvoorbeeld hardlopen, schreeuwen of sporten. De meeste mensen doen dat niet en slaan de stress in hun lichaam op. Even een voorbeeldje uit de natuur:

Kijk maar eens naar dieren. Stel dat een kat een andere kat ziet die er wel heel bedreigend uitziet, dan komen in het het lichaam van de kat stresshormonen vrij om te kunnen vechten, vluchten of te bevriezen. Als je katten observeert, dan zie je vaak een dikke staart en dat ze soms een gek dansje in slowmotion lijken te doen met elkaar. Dan ineens slaat een van tweeën een poot uit naar de ander en dat gaat vaak gepaard met een 'miaaaaauw' dat soms meer weg heeft van een krijsende baby.

Daarna wordt er nog een beetje gevochten (catfight, yeah!) en dan is het klaar. De kat rekt zich uit of maakt wat gekke bewegingen. Dat is het seintje aan het brein dat het gevaar geweken is. Het lichaam herstelt zich en de kat gaat weer over tot de orde van de dag. Eten, slapen of luieren.

Bij mensen geldt eigenlijk hetzelfde. De pest is alleen dat wij mensen heel veel zaken als bedreigend ervaren. Niet alleen een wolf die een uitstapje maakt van de Veluwe naar jouw tuin waar jij net je kopje koffie aan het drinken bent (whaaa.... ik zou bevriezen denk ik) maar ook een envelop van de Belastingdienst of een (dreigend) conflict met je collega kunnen ervoor zorgen dat je lichaam in de stresstoestand komt. En dat gaat dan ongeveer zo:

- je brein neemt (dreigend) gevaar waar;
- er worden stresshormonen aangemaakt;
- je pupillen worden groter om beter te kunnen zien;
- je gehoor wordt beter om beter te kunnen horen (joh);
- er gaat meer bloed naar je spieren om hard weg te kunnen rennen, je te verdedigen of te vechten;
- dat bloed wordt ontrokken uit andere delen zoals bepaalde organen die nu even in de standby modus worden gezet;
- je spijsvertering wordt even in de pauze gezet want poepen tijdens een aanval is gewoon wat minder handig;
- je immuunsysteem wordt ook even gepauzeerd want tijdens een levensbedreigende aanval gaat je lichaam niet bezig met het opruimen van een verkoudheidsvirus (dat komt later wel);
- je hart gaat sneller kloppen om benodigde lichaamsdelen en organen snel te voorzien van bloed en zuurstof.

Dit is nog maar even een korte schets van dingen die in je lichaam gebeuren. Kun je je voorstellen dat als je niets doet met je lichaam dat lijkt op: vechten, vluchten of bevriezen (ook wel verstoppen), dat je lichaam wel in opperste staat van paraatheid blijft staan maar dat er niets mee gebeurt?

Overleven versus rusten en herstellen

En dat als je lichaam geen seintje krijgt dat het gevaar geweken is, dat je lichaam ook stresshormonen aan blijft maken (tot op zekere hoogte) en dat dit op een gegeven moment chronische stress wordt met alle gevolgen van dien zoals een minder werkend immuunsysteem? Zoals je al las in het lijstje wordt je immuunsysteem gepauzeerd omdat het bestrijden van een virus even wat minder relevant is als jezelf redden van bijvoorbeeld die wolf. Je lichaam staat als het ware in de overlevingsstand en daardoor worden er bijvoorbeeld ook geen tot weinig groeihormonen aangemaakt die zorgen voor herstel. Te lang in de overlevingsstand staan zorgt voor afbraak en ziekte van je cellen en lichaam. Stress is een sluipmoordenaar.

Een wolf gaat weer weg (als het goed is) maar een belastingschuld blijft en kan je keer op keer weer stress bezorgen.

Nou, tot zover het zorgwekkende verhaal en dan nu een van de methodes om de stress uit je lichaam te krijgen. Belangrijk is dat je je brein een signaaltje geeft: 'Gevaar is geweken, ik ben veilig', waardoor de aanmaak van stresshormonen wordt gereduceerd en waardoor je weer in de rust- en herstelmodus terecht komt. Bij sommige mensen helpt het ook echt om in gedachten te zeggen: 'Ik ben veilig.'

Daarnaast is het belangrijk dat je de stress uit je lichaam krijgt door bijvoorbeeld te doen wat dieren doen: gekke bewegingen maken, even op de plek rennen of uitrekken (dat is ook een teken voor je brein dat het gevaar geweken is, je gaat je tenslotte niet lekker uitrekken en gapen als die wolf jou scant op eetbaarheid).

Hoe je dat kunt doen, leg ik je uit in de audio die volgt in de volgende en enige les van deze cursus. Veel plezier!